
مربای توت سیاه، یه جورایی شناسنامه تابستونای قدیم بود. یادمه قدیما که هنوز این همه تنوع مربا نبود، خونه مادربزرگا همیشه بوی مربای توت سیاه میداد. یه عطر خاص و یه رنگ بنفش تیره که آدمو میبرد تو یه عالم دیگه. حالا هم که کلی مربای جورواجور اومده، ولی هنوزم خیلیها دلشون برای اون طعم اصیل و ملس مربای توت سیاه تنگ میشه. انگار یه تیکه از خاطرات بچگیمونه که تو یه شیشه کوچیک جمع شده. توی این مقاله میخوام طرز تهیه این مربا رو بهتون یاد بدم، پس تا آخر مطلب، باهام باش.
تاریخچه
به طور کلی، پختن میوه با شکر برای نگهداری اون به زمانهای خیلی دور برمیگرده. از زمانهای قدیم، انسانها از روشهای مختلفی برای حفظ مواد غذایی استفاده میکردن و پختن میوهها با شیرینی یکی از این روشها بوده. مربا و مارمالاد به شکلی که امروز میشناسیم، احتمالاً در قرن 18 میلادی و با دسترسی بیشتر به شکر محبوبیت پیدا کردن. از طرف دیگه، استفاده از توت سیاه (Blackberry) هم سابقهای طولانی داره. توت سیاه در مناطق مختلفی از جهان به صورت وحشی رشد میکنه و از قدیم به عنوان یک میوه خوراکی و دارویی مورد استفاده بوده. شواهدی هست که نشون میده انسانهای اولیه هم از توت سیاه استفاده میکردن. با در نظر گرفتن این دو نکته، میتونیم حدس بزنیم که احتمالاً مربای توت سیاه هم بعد از رواج مرباپزی و در دسترس قرار گرفتن توت سیاه به عنوان یک میوه خوشمزه و در دسترس، به وجود اومده.
بیشتر بخوانید| بهترین دسرها برای مهمانی | ترامیسو، موس شکلاتی و پاناکوتا
مواد لازم برای تهیه مربای توت سیاه
توت سیاه: یک کیلوگرم (تازه و رسیده باشه بهتره)
شکر: هشتصد گرم تا یک کیلوگرم (بسته به شیرینی توت و ذائقه خودتون)
آبلیمو: یک تا دو قاشق غذاخوری (هم از شکرک زدن جلوگیری میکنه هم طعمش رو بهتر میکنه)
وانیل: یک چهارم قاشق چایخوری (اختیاری، ولی عطر خوبی بهش میده)

طرز تهیه مربای توت سیاه
آماده سازی توت
توتهای سیاه رو به آرامی بشورید و بذارید آبشون کاملاً بره. اگه دم یا برگ کوچیکی دارن جدا کنید.
لایه لایه شکر ریختن
توی یه قابلمه مناسب (ترجیحاً لعابی یا استیل)، یه لایه توت بریزید و روش شکر بپاشید. این کار رو لایه به لایه تکرار کنید تا همه توتها و شکر استفاده بشن.
استراحت دادن
در قابلمه رو بذارید و حدود 3 تا 4 ساعت (یا حتی یک شب) توی یخچال قرار بدید تا توتها آب بندازن. این کار باعث میشه مربا خوشرنگتر بشه و شکر هم بهتر حل بشه.
پخت مربا
قابلمه رو روی حرارت ملایم بذارید. اولش ممکنه آب زیادی جمع شده باشه، نگران نباشید. اجازه بدید کم کم بجوشه و شکر کاملاً حل بشه.
گرفتن کف
وقتی مربا شروع به جوشیدن کرد، یه کف صورتی رنگ روی سطحش جمع میشه. این کف رو با یه قاشق تمیز آروم آروم بردارید. گرفتن کف باعث میشه مربا شفافتر بشه.
اضافه کردن آبلیمو
وقتی مربا کمی غلیظ شد (حدود 30 تا 45 دقیقه بعد از جوشیدن)، آبلیمو رو اضافه کنید و هم بزنید.
اضافه کردن وانیل (اختیاری)
اگه دوست دارید، وانیل رو هم تو این مرحله اضافه کنید.
تست غلظت
برای اینکه مطمئن بشید مربا به غلظت مناسب رسیده، یه مقدار کم از شربت مربا رو توی یه نعلبکی سرد بریزید. اگه بعد از چند ثانیه خودش رو گرفت و پخش نشد، یعنی مربا آمادهست.
خاموش کردن حرارت و خنک شدن
حرارت رو خاموش کنید و بذارید مربا کاملاً خنک بشه. مربا وقتی خنک میشه کمی غلیظتر هم میشه.
بسته بندی
مربای خنک شده رو توی شیشههای تمیز و خشک بریزید و درشون رو محکم ببندید. میتونید برای مدت طولانی توی یخچال نگهداری کنید.
نکات مهم درباره مربای توت سیاه
کیفیت توت: برای داشتن یه مربای خوشمزه، از توت سیاه تازه، رسیده و سالم استفاده کنید. توتهای له شده یا خراب، کیفیت نهایی مربا رو پایین میارن.
میزان شکر: مقدار شکر بسته به شیرینی توت و ذائقه شما قابل تنظیمه. اگه توتها خیلی شیرین نیستن، میتونید مقدار شکر رو کمی بیشتر کنید. اما زیادهروی در شکر هم باعث شکرک زدن مربا میشه.
حرارت ملایم: مربا رو با حرارت ملایم بپزید تا هم طعم و رنگ توت حفظ بشه و هم از ته گرفتن و سوختن مربا جلوگیری بشه.
گرفتن کف: حتماً کف روی مربا رو در حین پخت بگیرید. این کار باعث میشه مربای شما شفاف و خوشرنگ بشه.
اضافه کردن آبلیمو: آبلیمو هم از شکرک زدن مربا جلوگیری میکنه و هم یه طعم ملس و دلپذیری بهش میده.
تست غلظت: برای اینکه بفهمید مربا به غلظت مناسب رسیده، حتماً تست نعلبکی رو انجام بدید. مربای خیلی شل زود کپک میزنه و مربای خیلی سفت هم بعد از خنک شدن، سفتتر میشه.
بهداشت در بسته بندی: شیشههای مربا باید کاملاً تمیز و خشک باشن تا از کپک زدن مربا جلوگیری بشه. بعد از ریختن مربا، در شیشهها رو محکم ببندید.
نگهداری مناسب: مربای توت سیاه رو بهتره توی یخچال نگهداری کنید تا کیفیت و رنگش حفظ بشه.
تنوع در طعم: میتونید برای تنوع، کمی وانیل یا هل به مربای توت سیاه اضافه کنید.
زمان پخت: زمان پخت مربا بستگی به میزان آب توت و حرارت داره. صبور باشید و اجازه بدید مربا به آرامی غلیظ بشه.
جمعبندی
مربای توت سیاه نه فقط یه چاشنی شیرین و خوشمزه برای صبحانه یا عصرونهست، بلکه عطر و طعم دلنشینش میتونه یادآور روزهای خوش تابستون و خاطرات شیرین کودکی باشه. با رعایت چند نکته ساده و استفاده از مواد اولیه باکیفیت، میتونید یه مربای خونگی خوشرنگ و خوشطعم تهیه کنید و از عطر و طعم بینظیرش لذت ببرید. این مربا، با اون رنگ بنفش تیره و طعم ملسش، یه جور حس نوستالژی رو هم زنده میکنه و میتونه یه انتخاب عالی برای زینت دادن به میز صبحانه و دورهمیهای شما باشه.
سوالات متداول
چرا مربای توت سیاه شکرک میزنه؟
شکرک زدن مربا معمولاً به خاطر استفاده زیاد از شکر یا پختن بیش از حد اون اتفاق میافته. اضافه کردن مقدار مناسب آبلیمو میتونه از این مشکل جلوگیری کنه.
چطور میتونم مربای توت سیاه رو برای مدت طولانی نگهداری کنم؟
برای نگهداری طولانی مدت، مربا رو بعد از خنک شدن توی شیشههای تمیز و خشک بریزید و درشون رو محکم ببندید. بهتره توی یخچال نگهداری بشه. بعضیها هم برای اطمینان بیشتر، شیشههای پر شده رو به مدت کوتاه توی آب جوش میذارن تا هواگیری بشن.
آیا میشه به جای شکر سفید از شکر قهوهای استفاده کرد؟
بله، میشه از شکر قهوهای هم استفاده کرد، اما ممکنه رنگ و طعم نهایی مربا کمی تغییر کنه. شکر قهوهای طعم کاراملی داره که ممکنه با طعم توت سیاه ترکیب متفاوتی ایجاد کنه.
چرا مربای توت سیاه بعد از پختن خیلی شله؟
اگه مربا بعد از پختن هنوز شله، احتمالاً به اندازه کافی نپخته. باید بذارید با حرارت ملایم بیشتر بجوشه تا غلیظ بشه. تست نعلبکی بهتون کمک میکنه بفهمید به غلظت مناسب رسیده یا نه.
آیا میتونم از توت سیاه یخ زده برای تهیه مربا استفاده کنم؟
بله، میتونید از توت سیاه یخ زده هم استفاده کنید. فقط قبل از پختن بذارید کمی یخش باز بشه. البته ممکنه کمی آب بیشتری پس بده، پس زمان پخت ممکنه کمی طولانیتر بشه.