آموزش 5 نوع کیک اسفنجی | رسپی تست شده
آموزش 5 نوع کیک اسفنجی
کیک اسفنجی یکی از اون پایه‌های خوشمزه تو دنیای کیک و شیرینیه که خیلی‌ها عاشقشن. از بس بافتش نرم و پفکیه، انگار داری یه تیکه ابر می‌خوری! تازه، این کیک مهربون، پایه‌ی خیلی از کیک‌های دیگه‌ست و کلی هم تنوع داره. حالا تو این مقاله می‌خوایم چند مدل از این کیک اسفنجی‌های پرطرفدار رو با هم ببینیم، از اون ساده و بی‌شیله پیله‌اش بگیر تا برسیم به مدل‌های خاص‌تر و باحال‌ترش. پس اگه تو هم دلت یه کیک خونگی خوشمزه می‌خواد، با ما همراه باش که کلی چیز یاد بگیریم.
تاریخچه کیک اسفنجی
اولین دستور پخت کیک اسفنجی به شکلی که ما امروز می‌شناسیم، تو سال 1615 توسط یه شاعر و نویسنده انگلیسی به اسم جرواز مارکهام ثبت شده. البته اون کیک‌ها بیشتر شبیه بیسکویت‌های نازک و ترد بودن تا کیک‌های پفکی امروزی. نقطه عطف اصلی تو تاریخچه کیک اسفنجی، اختراع بیکینگ پودر تو سال 1843 توسط یه تولید کننده مواد غذایی انگلیسی به اسم آلفرد برد بود. این پودر جادویی باعث شد کیک‌ها خیلی بیشتر پف کنن و بافت سبک‌تری پیدا کنن. همین اختراع راه رو برای اضافه کردن چربی مثل کره هموار کرد و کیک‌های غنی‌تر و خوشمزه‌تری مثل کیک ویکتوریا اسفنجی به وجود اومدن. یه جورایی میشه گفت کیک اسفنجی از یه شیرینی ساده و نازک تبدیل شد به یکی از محبوب‌ترین و پرکاربردترین کیک‌ها تو دنیا، و هنوزم که هنوزه کلی طرفدار داره. حالا بریم ببینیم یکی یکی چطوری درست میشن؟
کیک اسفنجی ساده
مواد لازم
آرد سفید قنادی: یه لیوان پر (حدود ۱۲۵ گرم)
شکر: یه لیوان سرخالی (حدود 125 گرم)
تخم‌مرغ: ۴ تا دونه (به دمای محیط رسیده باشن بهتره)
آب جوش: یک چهارم لیوان (حدود 5۰ میلی‌لیتر)
بیکینگ پودر: یه قاشق چایخوری سرپر
وانیل: نصف قاشق چایخوری
طرز تهیه:
اول از همه فر رو روشن کن بذار روی دمای ۱۸۰ درجه سانتیگراد تا گرم بشه. یه قالب گرد به قطر حدود ۲۰ سانتیمتر رو هم چرب کن و یه کم آرد بپاش توش که کیکت نچسبه.
تخم‌مرغ‌ها رو بشکن تو یه کاسه بزرگ و شکر و وانیل رو بهش اضافه کن. با همزن برقی خوب بزن، حدود ۵ تا ۷ دقیقه، تا وقتی که رنگش روشن بشه و حسابی پف کنه و کشدار بشه. این مرحله خیلی مهمه چون پف کیک به همین زدن تخم‌مرغ بستگی داره.
حالا آب جوش رو آروم آروم به مواد اضافه کن و همزمان با دور کند همزن یه کوچولو بزن تا فقط مخلوط بشه. زیاد نزنیا.
آرد و بیکینگ پودر رو با هم مخلوط کن و دو سه بار الک کن. این کار باعث میشه کیکت سبک‌تر بشه.
کم کم آرد رو به مواد تخم‌مرغی اضافه کن و خیلی آروم با لیسک یا قاشق به صورت دورانی هم بزن. دقت کن که زیاد هم نزنی چون پف تخم‌مرغ می‌خوابه و کیکت سفت میشه. فقط در حدی که آرد دیگه دیده نشه کافیه.
مایه کیک رو بریز توی قالبی که آماده کردی و بذارش تو فر به مدت حدود ۳۰ تا ۴۰ دقیقه. برای اینکه مطمئن بشی کیک پخته، یه خلال دندون فرو کن وسطش. اگه تمیز بیرون اومد یعنی کیکت آمادست.
وقتی کیک پخت، از فر درش بیار و بذار حدود ۱۰ دقیقه تو قالب بمونه تا یکم خنک بشه. بعد از قالب جداش کن و بذار روی توری خنک بشه. نوش جون.
کیک شیفون
مواد لازم:
آرد سفید قنادی: یک و نیم لیوان (حدود ۱۸۰ گرم)
شکر: یک لیوان (حدود ۲۰۰ گرم) + دو قاشق غذاخوری
تخم‌مرغ: ۶ تا دونه (زرده و سفیده جدا بشه)
روغن مایع: نصف لیوان (حدود ۱۲۰ میلی‌لیتر)
شیر یا آب: نصف لیوان (حدود ۱۲۰ میلی‌لیتر)
بیکینگ پودر: یک و نیم قاشق چایخوری
وانیل: یک چهارم قاشق چایخوری
نمک: یه پنس (خیلی کم)
کرم تارتار: یک چهارم قاشق چایخوری (اگه نداری می‌تونی حذفش کنی ولی بافت بهتری میده)
طرز تهیه:
فر رو با دمای ۱۷۰ درجه سانتیگراد روشن کن. قالب مخصوص کیک شیفون (حلقه‌ای با پایه) رو آماده کن. این قالب رو چرب نکن.
زرده‌های تخم‌مرغ رو با نصف لیوان شکر و وانیل بزن تا رنگش روشن بشه و یکم غلیظ بشه.
روغن مایع و شیر (یا آب) رو به زرده‌ها اضافه کن و خوب مخلوط کن.
آرد، بیکینگ پودر و نمک رو با هم مخلوط کن و الک کن. کم کم به مواد زرده اضافه کن و با لیسک هم بزن تا یکدست بشه.
سفیده‌های تخم‌مرغ رو با همزن برقی بزن تا کف کنه. کرم تارتار رو اضافه کن و به زدن ادامه بده تا وقتی که سفیده‌ها سفت بشن و وقتی کاسه رو برمی‌گردونی نریزن. بعد دو قاشق غذاخوری شکر باقی مونده رو کم کم اضافه کن و باز بزن تا سفیده‌ها براق و پیک‌دار بشن (یعنی وقتی همزن رو بلند می‌کنی نوکشون تیز بمونه).
حالا سفیده زده شده رو کم کم به مواد زرده اضافه کن و خیلی آروم و با حوصله با لیسک به صورت دورانی هم بزن. دقت کن که پف سفیده نخوابه.
مایه کیک رو بریز توی قالب شیفون و بذارش تو فر به مدت حدود ۵۰ تا ۶۰ دقیقه. برای تست پختگی همون روش خلال دندون رو امتحان کن.
وقتی کیک پخت، از فر درش بیار و فوراً قالب رو برعکس کن و بذار روی پایه‌اش تا کیک خنک بشه. این کار باعث میشه کیک پفش رو حفظ کنه و پایین نیاد. حدود یک تا دو ساعت بذار به همین حالت بمونه تا کاملاً خنک بشه.
برای جدا کردن کیک از قالب، با یه چاقوی نازک یا پالت دور کیک و وسطش رو از قالب جدا کن. نوش جان.
کیک آنجل فود (غذای فرشته)
مواد لازم:
سفیده تخم‌مرغ: ۱۲ تا دونه (به دمای محیط رسیده باشه. باید هم بزنیم تا خام نباشه)
شکر دانه ریز: یک و نیم لیوان (حدود ۳۰۰ گرم)
آرد کیک یا آرد سفید قنادی: یک لیوان (حدود ۱۲۵ گرم)
پودر تارتار: یک چهارم قاشق چایخوری
وانیل: یک قاشق چایخوری
نمک: یه پنس
طرز تهیه:
فر رو با دمای ۱۶۰ درجه سانتیگراد روشن کن. قالب مخصوص کیک آنجل فود (حلقه‌ای با پایه) رو آماده کن. این قالب رو هم چرب نکنی یه وقت.
آرد و نصف لیوان شکر رو با هم مخلوط کن و سه بار الک کن.
سفیده‌های تخم‌مرغ رو با نمک و پودر تارتار با همزن برقی بزن تا کف کنه. بعد وانیل رو اضافه کن و به زدن ادامه بده.
کم کم بقیه شکر (یک لیوان) رو قاشق قاشق به سفیده اضافه کن و بزن تا سفیده‌ها براق و سفت بشن و وقتی همزن رو بلند می‌کنی نوکشون تیز بمونه.
مخلوط آرد و شکر رو کم کم و به آرومی با لیسک به مواد سفیده اضافه کن و خیلی با حوصله و دورانی هم بزن تا فقط مخلوط بشه. زیاد هم نزن که پف سفیده نخوابه.
مایه کیک رو بریز توی قالب آنجل فود و بذارش تو فر به مدت حدود ۴۰ تا ۵۰ دقیقه. برای تست پختگی همون روش خلال دندون رو امتحان کن.
وقتی کیک پخت، از فر درش بیار و فوراً قالب رو برعکس کن و بذار روی پایه‌اش تا کیک کاملاً خنک بشه. حداقل یک ساعت بذار به همین حالت بمونه.
برای جدا کردن کیک، با یه چاقوی نازک یا پالت دور کیک و وسطش رو از قالب جدا کن. این کیک معمولاً با میوه و خامه سرو میشه. نوش جان
کیک ژئود
مواد لازم:
تخم‌مرغ: ۴ تا دونه (به دمای محیط رسیده باشه)
شکر: سه چهارم لیوان (حدود ۱۵۰ گرم)
آرد سفید قنادی: سه چهارم لیوان (حدود ۹۰ گرم)
کره ذوب شده و خنک شده: ۲ قاشق غذاخوری
وانیل: نصف قاشق چایخوری
طرز تهیه:
فر رو با دمای ۱۸۰ درجه سانتیگراد روشن کن. یه قالب گرد به قطر حدود ۲۰ سانتیمتر رو چرب کن و کفش کاغذ روغنی بذار.
تخم‌مرغ‌ها و شکر و وانیل رو توی یه کاسه بریز. کاسه رو بذار روی بخار کتری (روش بن ماری) و مدام هم بزن تا شکر حل بشه و مواد گرم بشن. حدود ۵ دقیقه کافیه.
کاسه رو از روی بخار بردار و با همزن برقی حدود ۵ تا ۷ دقیقه بزن تا مواد حسابی پف کنه، رنگش روشن بشه و کشدار بشه. حجمش باید تقریباً دو برابر بشه.
آرد رو الک کن و کم کم به مواد تخم‌مرغی اضافه کن و خیلی آروم با لیسک به صورت دورانی هم بزن تا یکدست بشه. دقت کن که پف مواد نخوابه.
کره ذوب شده و خنک شده رو آروم آروم به مواد اضافه کن و خیلی ملایم هم بزن تا مخلوط بشه.
مایه کیک رو بریز توی قالب آماده شده و بذارش تو فر به مدت حدود ۲۰ تا ۲۵ دقیقه. برای تست پختگی همون روش خلال دندون رو امتحان کن.
وقتی کیک پخت، از فر درش بیار و بذار حدود ۱۰ دقیقه تو قالب بمونه. بعد از قالب جداش کن و بذار روی توری خنک بشه. این کیک برای دسرهای لایه‌ای خیلی خوبه. نوش جان.
کیک پوند
مواد لازم:
آرد سفید قنادی: یک لیوان (حدود ۱۲۵ گرم)
شکر: یک لیوان (حدود ۲۰۰ گرم)
کره نرم شده به دمای محیط: یک لیوان (حدود ۲۲۵ گرم)
تخم‌مرغ: ۴ تا دونه (به دمای محیط رسیده باشه)
وانیل: یک قاشق چایخوری
نمک: یه پنس
طرز تهیه:
فر رو با دمای ۱۸۰ درجه سانتیگراد روشن کن. یه قالب لوف (مستطیلی) رو چرب کن و آرد بپاش یا کاغذ روغنی بذار.
کره نرم شده و شکر رو با همزن برقی بزن تا کرمی و روشن بشه. حدود ۳ تا ۵ دقیقه بزن.
تخم‌مرغ‌ها رو دونه دونه اضافه کن و بعد از هر تخم‌مرغ خوب هم بزن تا مواد یکدست بشه. وانیل رو هم اضافه کن.
آرد و نمک رو با هم مخلوط کن و الک کن. کم کم آرد رو به مواد کره و تخم‌مرغ اضافه کن و با دور کند همزن یا لیسک هم بزن تا فقط مخلوط بشه. زیاد هم نزن.
مایه کیک رو بریز توی قالب آماده شده و بذارش تو فر به مدت حدود ۴۵ تا ۶۰ دقیقه. برای تست پختگی همون روش خلال دندون رو امتحان کن.
وقتی کیک پخت، از فر درش بیار و بذار حدود ۱۰ دقیقه تو قالب بمونه. بعد از قالب جداش کن و بذار روی توری خنک بشه. این کیک بافت سنگین‌تر و کره‌ای داره. نوش جان!
جمع‌بندی
کیک اسفنجی رو که دیگه همه می‌شناسن، یکی از اون پایه‌های باحال تو دنیای کیک و شیرینیه که خیلی طرفدار داره. این کیک با اون بافت نرم و پفکیش انگار یه تیکه ابره! تازه، کلی مدل مختلف هم داره، از اون ساده‌اش بگیر تا شیفون که یکم مرطوب‌تره، آنجل فودِ سفید و سبک، ژنوئزِ خوب واسه کیک‌های لایه‌ای و پوند که یه کم سنگین‌تر و کره‌ای‌تره. تو همه اینا هم تخم مرغ حسابی کارسازِ و آخرشم که می‌ره تو فر و پخته میشه، دیگه خیالت راحتِ راحت باشه که خبری از سفیده خام و این چیزا نیست. کلاً تو دستورای کیک پزی ما ایرانیا همه‌چی پخته پخته‌ست.
سوالات متداول
فرق اصلی کیک اسفنجی ساده با بقیه مدل‌ها چیه؟
کیک اسفنجی ساده بیس همه‌ست و بافت خیلی سبکی داره. بقیه مدل‌ها یه جورایی تغییرات همین پایه هستن با مواد اضافه یا روش پخت متفاوت.
چرا کیک شیفون مرطوب‌تر از کیک اسفنجی ساده‌ست؟
چون توش روغن مایع داره و همین باعث نرمی و رطوبتش میشه.
کیک آنجل فود چه فرقی با بقیه داره؟
فقط با سفیده تخم مرغ درست میشه و به خاطر همینه که خیلی سبکه و رنگش سفیده.
کیک ژنود برای چه جور دسرهایی مناسب‌تره؟
چون یکم بافتش خشک‌تره، برای دسرهای لایه‌ای که نیاز به خیس شدن دارن خیلی خوبه.
چرا به کیک پوند، پوند می‌گن؟
چون قدیما توش به نسبت مساوی یه پوند آرد، یه پوند شکر، یه پوند تخم مرغ و یه پوند کره می‌ریختن.
تو دستورهای کیک اسفنجی از سفیده خام استفاده میشه؟
نه بابا! تو همه دستورهای کیک پزی، تخم مرغ کاملاً پخته میشه و خیالت راحت باشه.
چیکار کنم کیک اسفنجیم خوب پف کنه؟
خوب زدن تخم مرغ و استفاده از بیکینگ پودر تازه خیلی مهمه. آروم مخلوط کردن مواد هم نباید یادت بره که پفش نخوابه.
چطور بفهمم کیک اسفنجیم پخته؟
یه خلال دندون بزن وسطش، اگه تمیز بیرون اومد یعنی پخته.
